Odsetki od zaległości składkowych przy wpłacie na indywidualny numer rachunku składkowego

Zakład pracy ma zaległości z tytułu nieopłaconych składek ZUS, obejmujące należności na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz FP i FGŚP. Czy odsetki za zwłokę obliczyć od sumy zaległości, czy oddzielnie dla każdego funduszu, skoro płatności dokonywane są łącznie na indywidualny numer rachunku składkowego?

Odsetki za zwłokę należy ustalić oddzielnie dla zaległości każdego funduszu, a następnie całą kwotę wpłacić na indywidualny numer rachunku składkowego.

Płatnik składek jest obowiązany opłacać składki za dany miesiąc nie później niż:

do 5. dnia następnego miesiąca - jeśli jest jednostką budżetową lub samorządowym zakładem budżetowym,
do 10. dnia następnego miesiąca - gdy jest osobą fizyczną opłacającą składki wyłącznie za siebie,
do 15. dnia następnego miesiąca - gdy jest innym niż ww. płatnikiem (art. 47 ust. 1 ustawy o sus).

Ważne: Jeżeli ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy.

Tak wynika z art. 31 ustawy o sus w związku z art. 12 § 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800 z późn. zm.).

Stosownie do art. 47 ust. 4 ustawy o sus, należności z tytułu składek na:

ubezpieczenia społeczne,
ubezpieczenie zdrowotne,
Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
Fundusz Emerytur Pomostowych

opłaca się jedną wpłatą na przydzielony przez ZUS numer rachunku składkowego. Przez należności z tytułu składek należy rozumieć składki, odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, koszty upomnienia oraz dodatkową opłatę. Taką definicję zawiera art. 24 ust. 2 ustawy o sus.

Wpłata składek dokonana przez płatnika składek po terminie określonym w ustawie o sus powinna obejmować również odsetki za zwłokę. Zgodnie z art. 23 ust. 1 i art. 32 ustawy o sus, od nieopłaconych w terminie składek ZUS należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie - Ordynacja podatkowa, z wyłączeniem art. 56a tej ustawy.

Kalkulator odsetek od zaległości składkowych dostępny jest w serwisie
www.kalkulatory.gofin.pl

Wysokość odsetek za zwłokę oblicza się według wzoru określonego w § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 sierpnia 2005 r. w sprawie naliczania odsetek za zwłokę oraz opłaty prolongacyjnej, a także zakresu informacji, które muszą być zawarte w rachunkach (Dz. U. nr 165, poz. 1373 z późn. zm.). Zgodnie z art. 56 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, stawka odsetek za zwłokę jest równa sumie 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o Narodowym Banku Polskim, i 2%, z tym że stawka ta nie może być niższa niż 8%. Aktualnie wynosi ona 8% kwoty zaległości w stosunku rocznym. Odsetki za zwłokę zaokrągla się do pełnych złotych w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych (art. 63 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa). Jeśli zaległości dotyczą okresów, w których obowiązywały różne stopy procentowe odsetek za zwłokę, odsetki ustala się odrębnie za każdy z tych okresów, a następnie ich suma podlega zaokrągleniu do pełnych złotych.

Ważne: Odsetek za zwłokę nie nalicza się, jeżeli ich wysokość nie przekraczałaby 6,60 zł (art. 23 ust. 1a ustawy o sus).

W świetle powyższego, płatnik składek, który nie opłacił składek w terminie jest obowiązany ustalić oddzielnie zaległości każdego funduszu, doliczając do nich odsetki za zwłokę, a następnie dokonać wpłaty obejmującej łączną kwotę składek i odsetek na indywidualny numer rachunku składkowego.

Przykład

Spółka z o.o. obowiązana była opłacić składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i FGŚP za sierpień 2018 r. w terminie do 17 września 2018 r. (15 września br. przypadał w sobotę). Ze względu na problemy finansowe nie dokonała płatności w terminie, a dopiero zamierza uregulować zaległości 10 października 2018 r. (liczba dni zwłoki liczona od 18 września do 10 października 2018 r. wyniesie 23 dni). Kwoty składek wykazane w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA za sierpień br. wyniosły odpowiednio 20.000 zł, 10.000 zł oraz 1.000 zł.

Na dzień 10 października br. kwota odsetek za zwłokę wyniesie:

od składek na ubezpieczenia społeczne: 20.000 zł x 23 dni x 0,08 : 365 dni = 100,8219 zł, po zaokrągleniu 101 zł,
od składek na ubezpieczenie zdrowotne: 10.000 zł x 23 dni x 0,08 : 365 dni = 50,4109 zł, po zaokrągleniu 50 zł.

Od zaległości z tytułu składek na Fundusz Pracy i FGŚP odsetki nie wystąpią, gdyż są niższe niż 6,60 zł.

Spółka 10 października 2018 r. powinna dokonać wpłaty na indywidualny numer rachunku składkowego w wysokości 31.151 zł (20.000 zł + 101 zł + 10.000 zł + 50 zł + 1.000 zł).

Zwracamy uwagę! W przypadku, gdy dokonana przez płatnika wpłata nie uwzględnia odsetek za zwłokę, mimo jej dokonania po terminie określonym w ustawie, ZUS rozlicza ją proporcjonalnie na pokrycie kwoty zaległych składek oraz kwoty odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim w dniu wpłaty pozostaje kwota zaległości z tytułu składek do kwoty odsetek za zwłokę. Tak stanowi § 6 ust. 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 września 2017 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. poz. 1831).